Λιθίαση Ουροποιητικού

Τί είναι και τι λίθοι υπάρχουν;

Ο σχηματισμός και η παρουσία λίθου ή λίθων εντός του νεφρού, του ουρητήρα ή και της ουροδόχου κύστης είναι μία συνηθισμένη πάθηση, η οποία οφείλεται σε συνδυασμό παραγόντων.

Η ελλιπής ενυδάτωση, η διατροφικές συνήθειες, κλιματολογικοί παράγοντες και η κληρονομικότητα είναι κάποια από τα αίτια του σχηματισμού λίθων. Επίσης, οι άνδρες παρουσιάζουν λιθίαση έως και 3 φορές πιο συχνά από τις γυναίκες, ενώ το 20-30% ατόμων με λιθίαση αναφέρουν άλλο άτομο της οικογένειας με το ίδιο πρόβλημα.

Οι πιο συχνοί λίθοι είναι ασβεστίου με φωσφορικά ή οξαλικά άλατα, ενώ υπάρχουν επίσης λίθοι ουρικού οξέως, κυστίνης (κυστινουρία), στρουβίτης (φλεγμονώδεις) κ.α.

 

Τί προκαλεί;

Συχνά η παρουσία λίθων δεν προκαλεί συμπτώματα, όμως όταν κάποιος λίθος μετακινηθεί σε ουρητήρα τότε προκαλεί απόφραξη με εμφάνιση κολικού.

Ο κολικός του νεφρού είναι έντονος οσφυϊκός πόνος με πιθανή αντανάκλαση στην κοιλιά, στην κύστη ή ακόμη και στα έξω γεννητικά όργανα. Δεν βελτιώνεται με την αλλαγή θέσης και μπορεί να συνοδεύεται από εμέτους, ναυτία και μικροσκοπική αιματουρία. Όταν συνοδεύεται από ρίγος, πυρετό και κακουχία, αποτελεί κατάσταση που χρήζει επείγουσας αντιμετώπισης.

Διάγνωση

Η λήψη ιστορικού, η κλινική εξέταση και ο εργαστηριακός έλεγχος είναι τα βασικά διαγνωστικά εργαλεία μας.

Ο απεικονιστικός έλεγχος περιλαμβάνει την ακτινογραφία Ν-Ο-Κ(Νεφρών-Ουρητήρων-Κύστης) σε συνδυασμό με το υπερηχογράφημα νεφρών. Την πιο λεπτομερή εικόνα λαμβάνουμε αξονική τομογραφία καθώς μας παρέχει πληροφορίες για την ακριβή θέση του λίθου και για το μέγεθός του.

Αντιμετώπιση

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης:

• Αρχικά, με την έναρξη των συμπτωμάτων, η καταπολέμηση του πόνου επιτυγχάνεται με την λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, με τον περιορισμό πρόσληψης υγρών κατά την οξεία φάση του κολικού και εάν δυνατόν, την παραμονή σε μπανιέρα με ζεστό νερό.
• Συντηρητικά, δηλαδή με την χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής και την αναμονή αυτόματης αποβολής του λίθου. Η επιτυχία αυτής της επιλογής εξαρτάται από το μέγεθος, την θέση και την σύσταση του λίθου. Οι λίθοι < 5 χιλιοστά έχουν αυξημένες πιθανότητες να αποβληθούν αυτόματα, ενώ μεγαλύτεροι λίθοι κάτω από 40%.
• ESWL(Εξωσωματική λιθοτριψία) στηρίζεται στην θραύση των λίθων με κρουστικά κύματα και αποβολή τους με τα ούρα. Η επιτυχία αυτής της μεθόδου εξαρτάται από το μέγεθος, τη σύσταση και την θέση του λίθου.
• Ενδοσωματική λιθοτριψία, η οποία διενεργείται μέσω ειδικών τηλεσκοπικών εργαλείων (ουρητηροσκόπια) τα εισάγονται από την ουρήθρα και με την χρήση laser κατακερματίζουν τους λίθους
• Διαδερμική νεφρολιθοτριψία, η οποία αφορά ευμεγέθης λίθους > 2 εκατοστά εντοπισμένους στη νεφρική πύελο. Διενεργείται παρακέντηση του νεφρού από την οσφυϊκή περιοχή, την εισαγωγή νεφροσκοπίου και τον κατακερματισμό του λίθου.
• Ανοικτή ή λαπαροσκοπική επέμβαση για αφαίρεση λίθου, έχει περιοριστεί κατά πολύ η ανάγκη αυτών των μεθόδων με την έλευση νέων και πιο αποτελεσματικών τεχνολογιών.

 

Πώς προλαμβάνεται;

Μετά από ένα επεισόδιο λιθίασης, οι πιθανότητες επανεμφάνισης λιθίασης στην δεκαετία είναι 50%, γι’ αυτό οι ασθενείς χρήζουν μεταβολικού ελέγχου και όπου δυνατόν, χημική ανάλυση λίθου.

Για την πρόληψη, τα βασικά μέτρα περιλαμβάνουν:

1. Επαρκής ενυδάτωση, με την λήψη 2-3 λίτρων υγρών ημερησίως
2. Διατροφή, με αποφυγή κατανάλωσης πολλών ζωικών λιπών και αλατιού, προσεκτική κατανάλωση γαλακτοκομικών καθώς και αύξηση λήψης φυτικών ινών
3. Απώλεια βάρους και σωματική άσκηση

 

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη λιθίαση ουροποιητικού, απευθυνθείτε στον Χειρουργό Ουρολόγο – Ανδρολόγο Κατσαγούνο Γεώργιο.